wtorek, 16 października 2012

Historia pod Pietrosem.

   Niestety, aby wyjaśnić, choć pobieżnie gdzie obecnie jesteśmy winniśmy poznać historię tych krain. Bez obawy- to będzie tylko skrótów skrót. Wpierw uwaga techniczna:  prawie na każdej z map czerwonym kółkiem zaznaczone jest obecne położenie naszego namiotu. Oprócz pierwszej...

   

       W starożytności mieszkali tu Dakowie, którzy po rzymskim podboju ulegli romanizacji. To właśnie dlatego obecni Rumuni mogą dogadać się z Włochami tak jak my ze Słowakami.  Władza Rzymian nie trwała długo -zagrożeni przez hordy barbarzyńców wycofali się z obszarów na północ od Dunaju. Przez niemal tysiąc lat wędrował przez te ziemie, kto tylko chciał- Hunowie, Słowianie, Madziarowie, Pieczyngowie, Połowcy. Ostatni byli Tatarzy. Na trwale osiadli tu Słowianie- stopniowo mieszający się z romańskimi Wołochami. Stąd w obecnym rumuńskim, prawie 30% słów ma słowiańskie pochodzenie. 


      Obszary na zachód od Karpat Wschodnich na wiele stuleci znalazły się w Królestwie Węgierskim, podczas gdy tereny obecnej Mołdawii podlegały różnym wpływom. Po wyparciu Tatarów na ziemiach mołdawskich osiedlają się Wołosi. Zarazem obszar ten podlega władzy Węgier. W roku 1359 ma miejsce decydujące zdarzenie w dziejach Mołdawii- wojewoda wołoskiego pochodzenia z węgierskiego Maramureszu Bogdan Voivoda, buntuje się wobec króla. I podąża z rycerzami do północnej Mołdawii. Po kilku latach walk opanowuje ją i stwarza podwaliny niezależnego księstwa- Hospodarstwa Mołdawskiego.   Na grzbietach Karpat utrwala się granica węgiersko - mołdawska. Przez kilka stuleci mołdawscy władcy zręcznie lawirowali między Węgrami, Rzeczpospolitą a Turcją.   



     
 Po bitwie pod Mochaczem w roku 1526 Królestwo Węgierskie ulega podziałowi na trzy części: austriacką, turecką i węgierski Siedmiogród będący tureckim lennem.  To właśnie z niego pochodził nasz król Stefan Batory.  Nazwą częściej używaną w innych językach jest dla tej krainy –Transylwania.  Tak to wyglądało aż do bitwy pod Wiedniem.




Po niej Siedmiogród stał się austriacki; niecałe sto lat później do Austrii włączono także północną część Mołdawii nazwaną Bukowiną. Wtedy też Austria zdobywa południowe ziemie Rzeczypospolitej W ten sposób Karpaty na znacznej swej długości przestają być pasmem granicznym.   W roku 1867 powstają Austro-Węgry. Siedmiogród- oficjalnie nieistniejący( jak pamiętasz) - jest częścią Węgier, a Bukowina Austrii.  W roku 1877 po zjednoczeniu Mołdawii i Wołoszczyzny powstaje niepodległa zjednoczona Rumunia.  Na północy sięga ona prawie tu gdzie teraz jest nasz namiot.  



   
  Dzień kolejny wielkich zmian następuje w roku 1920- dzień radości Rumunów i klęski Węgrów- Traktat z Trianon.  Nie tylko Siedmiogród, ale Kriszana, Maramuresz, Banat i Bukowina stają się częścią Rumuni. Ostatnia zmiana ma miejsce podczas II wojny światowej- ZSRR zajmuje północną Bukowinę. Obecnie jest to część Ukrainy.  



    W jakim kraju znajdowałoby się miejsce naszego popasu, gdybyśmy byli tu ponad 100 lat temu? Jesteśmy na wschodnich stokach Kelimenów, w dolinie rzeki spływającej do Seretu płynącego przez Mołdawię. Jesteśmy w Rumuni- rumuńskiej Mołdawii- czy Bukowinie? Otóż –nie! Namiot nasz spoczywa na węgierskiej ziemi. Dlaczego granica nie biegnie tu przez najwyższe szczyty- nie wiem? Może to pozostałość po podziałach własnościowych z dawnych czasów…  


Miał być skrót- nie jakiś długas. Za dużo tej historii- powiedzą niektórzy. . Tak? Było o Polakach, Szwabach, Sasach, Lipowanach, Żydach, Hucułach, Rusinach, Szeklerach i Czangach? No właśnie- To był skrót.  

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz